Sałatka paprykowo-selerowa

2 porcje
Składniki
2-3 szt.papryki czerwone
1-2 łodygiseler naciowy
5-6 szt.rzodkiewki
wg upodobańprzyprawa do sałatek, pieprz, natka pietruszki
2-3 łyżkiolej lniany
Sposób przyrządzania:
paprykę kroimy w cząstki, seler w półksiężyce, rzodkiewki w ósemki
układamy w salaterce
posypujemy przyprawą do sałatek, natką pietruszki, pieprzem
całość dokładnie mieszamy
przed podaniem polewamy olejem lnianym

Smacznego!
Surówki i sałatki

Mix sałat z oliwkami i fetą

2 porcje
Składniki
1 opakowaniedowolna sałata mix (z rukolą, roszponką itp.)
1 opakowanieser twardy - typu feta light (lub dowolny pleśniowy)
wg uznaniaoliwki zielone w zalewie
1-2 szt.pomidory (mogą być pomidory suszone, w zalewie)
1-2 łyżeczkisłonecznik łuskany
wg upodobańdowolne przyprawy np. grubo mielony pieprz, ziołowa przyprawa do sałatek, czosnek niedźwiedzi itp
2-3 łyżkiolej lniany
Sposób przyrządzania:
Rozdrobnioną sałatę układamy na dnie naczynia
pokrojone w ćwiartki pomidory układamy równomiernie na sałacie, dodajemy słonecznik;
całość mieszamy
na wierzchu układamy pokrojony w kostkę ser
dodajemy sporo oliwek
całość posypujemy przyprawami
przed podaniem polewamy olejem lnianym

Sałatkę możemy podać na kolację z grzankami lub tostami z ciemnego pieczywa.

Smacznego!

Surówki i sałatki

 

Od-ważniej! Trochę o wadze i ważeniu

Od-ważniej! Trochę o wadze łazienkowej i nie tylko.
Dalibóg, nieraz to dowód dużej odwagi, by do wagi chociaż się zbliżyć – choćby na odległość strzału z procy.
Są jednostki, dla których nie stanowi to najmniejszego problemu – my jednak do tej grupy osobników zdecydowanie nie należeliśmy. Zresztą i obecnie trudno powiedzieć, że jesteśmy zagorzałymi fanami tego wyrafinowanego narzędzia tortur, jakim jest waga.
Zmiana nastawienia, choćby i minimalna, jest jednak nieodzowna dla chcących na serio podjąć skuteczną akcję odchudzającą. Warto się od-ważać, bo lepszego miernika naszych dietetyczno-odchudzających cierpień, jak dotąd nie wynaleziono. Dieta redukcyjna może naprawdę przynieść kilka nie zawsze miłych niespodzianek, czasem – gdy się systematycznie nie od-ważamy, bardzo trudnych do uchwycenia w porę.
Aby łatwiej się od-ważać, wskazane jest na początek znalezienie sobie nowego przyjaciela – może nim zostać na przykład waga łazienkowa.
 Jesteśmy świadomi, jakie to niemiłe, zwłaszcza dla osób o słusznej masie.
Ten piekielny i zupełnie niepotrzebnie wynaleziony przyrząd jest zawsze zepsuty, zawsze pokazuje za dużo.
 I nawet elektronika zawodzi. Wagi elektroniczne wcale nie są lepsze. Jakieś takie niedokładne, z wyraźną tendencją do zawyżania wyników.
Przez całe lata wszelkie wagi, na które trzeba było włazić, postrzegaliśmy w kategoriach wroga, fatum i choroby zakaźnej w jednym. Trudno pokochać wroga i tu zapewne tkwią korzenie naszej nieufności wobec wszelkich przyrządów ważących.
Przez lata nauczyliśmy się je ignorować, ograniczając kontakt do niezbędnego minimum – najczęściej w kuchni. Gdy Elżbieta piekła jakieś ciasto według nowej receptury, czasem ważyła składniki. Szybko jednak odkrywała, że „na oko”, intuicyjnie też można dobrać proporcje i efekt finalny wcale nie odbiega od jakości pierwowzoru.
Wyjątek potwierdza jednak regułę: pomimo tej całkiem przyjemnej możliwości zastosowania – wagi nie kochaliśmy i nie mieliśmy najmniejszej ochoty z nią się spoufalać. Po jakimś czasie z niejakim zdumieniem odkryliśmy, że ów stan trwa zazwyczaj dopóty, dopóki wskazania tego wrażego przyrządu coraz bardziej nie zaczynają się nam podobać, bo systematycznie pokazują coraz mniejsze wartości. I tak to właśnie działa. Chęć do włażenia na wagę jest odwrotnie proporcjonalna do wysokości jej wskazań. Waga to nie przyrząd do wzbudzania wyrzutów sumienia, a ważne narzędzie kontroli.
Przede wszystkim ostrzega przed nieprawidłowościami, sygnalizuje konieczność modyfikacji naszej diety. Pół biedy, gdy pomimo rozpaczliwych wysiłków i wpychania w siebie różnych niskokalorycznych paskudztw, nie odczuwamy efektów. Jeśli naprawdę przestrzegamy wszystkich zasad  – pozostaje uzbroić się w cierpliwość. Rezygnacja z pewnością nie spowoduje, że staniemy się szczuplejsi.  A w każdym razie nie tym razem… Waga pomoże przezwyciężać tego rodzaju kryzysy, bo używana systematycznie, dostarczy jednak informacji, że mimo wszystko chudniemy. Nieważne ile, ważne że systematycznie.
To jest właśnie doświadczenie Elżbiety. Dzięki pobytom na wadze nie zrezygnowała, robiła swoje, aż nadszedł dzień, gdy w sumie bez wyraźnego powodu, możliwego do zdefiniowania – ukochane kilogramy zaczęły ją opuszczać w tempie widocznym. I jakoś nie rozpaczała.

Znacznie poważniejszym zagrożeniem jest zbyt szybka utrata tuszy, mimo że zazwyczaj bardzo nam się to podoba i jesteśmy z siebie dumni. Może to być jednak nie do końca pożądany efekt zbyt radykalnej diety.
Trudno określić wartość progową, bezpieczne tempo zależy od szeregu czynników: wieku, stopnia, rodzaju otyłości itp. Brak jednoznacznych, obligatoryjnych wskazań. Przyjęliśmy (zgodnie zresztą z sugestią dietetyka, u którego byliśmy jeden jedyny raz, gdy Darek debiutował jako pacjent poradni diabetologicznej), że maksymalnie można tracić do 4 kg/ miesiąc. Jeśli wartość ta będzie przekraczana – należałoby prosto z wagi truchcikiem pobiec na konsultacje do pana doktora. Skutki zbyt intensywnego odchudzania mogą na przykład odbić się na naszej skórze, która może nie nadążać z dostosowaniem się. Ów wymiar estetyczny odchudzania nie jest jednak najgorszy. Z tymi wszystkimi „chomikami”, „pelikankami” i innymi zwisłościami skóry da się żyć, da się je pokonać. Wyostrzone rysy twarzy, zmarszczki, mogące być źródłem dyskomfortu psychicznego -również są możliwe do zminimalizowania. Gorzej, gdy zbyt szybkie ubytki wagowe wskazują, że albo nam się właśnie udało, albo jesteśmy na najlepszej drodze do rozregulowania procesów metabolicznych naszego organizmu… A to z kolei może spowodować łańcuch nowych, trudnych do przewidzenia schorzeń… I to jest owo potencjalne niebezpieczeństwo zbyt ostrego odchudzania, i dlatego wizyta u pana doktora w tym przypadku jest ważna (choćby po to, by przekonać się, że wszystko jest OK), i dlatego warto od czasu do czasu gramolić się na wagę, notując sobie jej wskazania.
Waga może być jednak zdradliwa. Zauważyliśmy pewną pułapkę: spadek, nawet znaczny, masy wcale nie musi oznaczać zgrabnej, wiotkiej sylwetki. Wcale nie musimy chudnąć proporcjonalnie. Wyobraźmy sobie sytuację wcale nie rzadką, że chudną nam łydki, bicepsy, szyja,  dziurki w nosie, a brzuch nieznacznie rośnie – waga może wszakże pokazać nawet mniej niż podczas poprzedniego pomiaru…  I dlatego warto posiłkować się centymetrem krawieckim…
Zazwyczaj, newralgicznymi miejscami są brzuchy panów, biodra oraz, no, powiedzmy, bardzo dolna część pleców pań. I te właśnie podejrzane, zdradzieckie miejsca mierzyliśmy ( i nadal mierzymy, niejako z rozpędu) w pierwszej kolejności. Za antidotum uważamy odpowiednio dobrane ćwiczenia, nie zaś te wszystkie cudowne preparaty, spalające tkankę tłuszczową (jak przynajmniej twierdzą twórcy reklam) brzuchów, więc „dietetycy i trenerzy płaczą lub zielenieją z zazdrości”. Nawet jeżeli one specyfiki działają (co wydaje nam się tak samo prawdopodobne jak to, że Elvis żyje), czyż można zażywać je przez całe życie? Może lepiej poprzestać na ćwiczeniach?     Dobrym pomysłem jest także okresowe badanie składu ciała, pozwalające na ustalenie proporcji wody, tłuszczu i masy mięśniowej.

Reasumując, waga jest niezbędna. Skoro zdecydowaliśmy się już na odchudzanie, chyba nie warto robić tego w sposób chaotyczny, nie do końca świadomy – bo możemy nie zauważyć pierwszych zwiastunów i rzucić całe to odchudzanie w diabły, zanim nasze kilogramy zaczną znikać. Możemy też nie zauważyć w porę zagrożeń, związanych ze zbyt szybką utratą masy, Oponką itp. Możemy wreszcie przegapić moment, kiedy należy powiedzieć stop! koniec odchudzania; jestem już chudym grubaskiem – i już wystarczy.
Pamiętajmy, że niechciane skutki źle realizowanej diety redukcyjnej bywają często znacznie trudniejsze do naprawienia niż samo przeprowadzenie diety.
Wątpimy, czy bez wagi odchudzanie ma sens. Nie warto się bezsensownie męczyć, stresować.
Pamiętajmy jednak – niechęć do przebywania na wadze jest ściśle powiązana z posiadanym nadmiarem kg. I w pewnym momencie przemija. Wiemy to z doświadczenia.😊

No i oczywiście wnioski… Analiza sytuacji i dostosowanie swoich działań do tego, co waga pokazuje mają znaczenie fundamentalne. Bez wyciągania i wdrażania wniosków – przebywanie na wadze będzie tylko mile spędzonym czasem.
I niczym więcej.

Nordic walking – Lubieszewo 2018

Przyjemne warunki do chodzenia. Piękna okolica, niewielu ludzi, stosunkowo mały ruch.
Mieliśmy jednak drobnego pecha. Upały, susza, więc leśne dukty nadmiernie zapiaszczone, o sypkim podłożu. Niezbyt przyjazne dla naszych kijów. A nakładek zmieniać to nam się nie chciało… Chodziliśmy zatem głównie drogami asfaltowymi, czasem tylko zapuszczając się w pola lub na leśne ścieżki.
Zazwyczaj skoro świt o poranku, bo później temperatury dawały już znać o sobie i przyjemniej było moczyć stroje kąpielowe w jeziorze Lubie, a następnie suszyć się w delikatnym cieniu, aż do kolejnego wejścia do wody. Jednak nie zaniedbywaliśmy marszów, starając się robić dziennie 5-10 km. I raczej nam się to udawało. Zazwyczaj poruszaliśmy się po którejś z trzech tras: w kierunku na Drawsko, Złocieniec lub wieś Zatonie.
Tak się jakoś dziwnie złożyło, że podczas pierwszego marszu do Zatonia nie zauważyliśmy celu naszej wyprawy. Niepostrzeżenie minęliśmy je i doszliśmy do Centrum Rekreacyjno-Wypoczynkowego „Polubie”, gdzie z niejakim zdumieniem odkryliśmy, że oto kończy się droga…
Niezła była trasa na Złocieniec. Sporo cienia. Chcieliśmy dojść przynajmniej do miejscowości Stawno ( c.a. 4 km), w okolicach której znajduje się cmentarz emigrantów estońskich. Jednak nie było nam to dane. Może więc w przyszłym roku.
Najbardziej widokową okazała się natomiast trasa do Błędna (tam i z powrotem coś ponad 4 km). Z lekkiego wzniesienia można napawać się widokiem jeziora Lubie i stwierdzić, że wcale nie jest ono takie małe (wszak jego obwód to ok. 40 km).
Droga w kierunku Drawska okazała się dość podstępna. Tuż za Lubieszewem stała się kręta, jak drogi do sławy, i na dodatek pod górkę. Łagodne wzniesienie, samochodem prawie niedostrzegalne, ciągnęło się i ciągnęło… Wprawdzie z pewnością nie należało do tych, które wyciskają siódme poty i powodują, że człowiek sapie jak lokomotywa parowa – jednak nogi troszkę się czuło. Doszliśmy do Linowna.
Czasem też przemieszczaliśmy się opłotkami Lubieszewa , poznając uroki architektury (np. barokowy kościół p.w. św. Kazimierza królewicza z XVIIw, bardzo ciekawy przykład pierwotnego, surowego baroku – bez kopuły, złoceń i pyzatych aniołków) i bruku – znane jeszcze z dzieciństwa „kocie łby” są dziś prawdziwym rarytasem.
Niejako przy okazji naszych wycieczek odkryliśmy, że w Lubieszewie pełno jest przydrożnych, bezpańskich drzewek owocowych, wcale nie zdziczałych. Chyba jakichś pozostałości sadów jeszcze z czasów przedwojennych. Jabłonie i śliwy wzbudzały stałe zainteresowanie części naszej grupy marszowej, która z właściwą sobie pomysłowością, w sposób niekonwencjonalny wykorzystała kije nordic walkingTo cenne odkrycie nieco zaburzało plan treningowy, powodując nieoczekiwane przerwy w marszu. Nie jesteśmy wszakże zawodowcami, więc z pewnością nie były niczym nagannym. A co było satysfakcji ze zdobyczy…
Cóż, ani spostrzegliśmy, jak minął tydzień… Jedziemy dalej. Pora pożegnać Pojezierze Drawskie…
Sądząc po błysku w oku Elżbiety zapewne powrócimy. Za rok.

Nordic walking – Darłówko 2017

Część urlopu spędziliśmy sobie w Darłówku Zachodnim. Już podczas wcześniejszych dwu pobytów nauczyliśmy się w trakcie spacerów zgrabnie omijać tłum, kłębiący się rozpaczliwie w quasi centrum, w okolicach mostu zwodzonego. Podobnie i na kijkach.
Marsze plażą nie wchodziły w grę z kilku powodów:  przede wszystkim kręgosłup Eli, którego reakcja na większe obciążenia pozostawała wielką niewiadomą. Drugim powodem były, powiedzmy sobie szczerze, jeszcze niewystarczające umiejętności i kondycja, sprawiające, że nie bardzo czuliśmy się na siłach maszerować po piachu. No i w dodatku ten całkiem pokaźny tłumek dwu – i czworonożnych plażowiczów, a w godzinach nieco późniejszych – amatorów „zachodów słońca”…  Mistrzami świata w slalomie to raczej nie jesteśmy…
W tej sytuacji zadomowiliśmy się na dość rzadko uczęszczanej (czemu nas to nie dziwi?) ścieżce rowerowej, biegnącej praktycznie przez całą zachodnią część Darłówka.
Nie rozwijaliśmy prędkości rowerzysty, nie musieliśmy stale uważać na innych współużytkowników ścieżki (bo ich po prostu nie było) – a zatem ryzyko bliskich spotkań III stopnia z przeszkodami terenowymi, wymyślonymi przez projektantów ( a może przez wykonawców? a może przez przypadek?) było bardzo znikome.
Ścieżką można dojść do portu, a potem – niestety przez most zwodzony (zazwyczaj trzymając kije pod pachą) do Darłówka Wschodniego. Tam jest nieco więcej przestrzeni do maszerowania niż w części zachodniej. W sumie da się przebyć trasę 3-5 km, a może trochę dłuższą…
Drugą możliwością jest marsz wczesnym rankiem. Pusto, cicho i przyjemnie, praktycznie bez ograniczeń można chodzić wszędzie. Sportowcy parawanowo-grillowi jeszcze regenerują siły ( i mięśnie krtani) po plażowym lub nocnym ekstremalnym wysiłku.  Na uliczkach tylko paru biegaczy, towarzyszy niedoli… Miło.

Można wreszcie przejść się do Darłowa. Dłuższa trasa wiedzie z Darłówka Zachodniego obwodnicą, krótsza natomiast – wzdłuż kanału portowego i brzegu Wieprzy. Po drodze ławeczki, siłownie w plenerze, z których dla urozmaicenia można sobie skorzystać. Przyjemna wyprawa (ok. 4-5 km), z jednym zgrzytem w postaci niezastąpionego mostu zwodzonego.
W samym Darłowie od biedy również można się poruszać z kijami, a poza centrum miasta marsz ten jest całkiem swobodny.
Generalnie raczej trudno mówić o Darłówku, jako miejscu szczególnie przyjaznym kijkarzom, jednak jak się chce, zawsze można tam pochodzić -gdzieś indziej niż na bałtyckiego pstrąga w chrupiącej panierce.

Od-ważna dieta

Aspekt odchudzania – bardzo nielubiany, a zarazem niezbędny. Dla poprawy samopoczucia, dla świętego spokoju, dla bezpieczeństwa…
Monitorowanie, czyli mówiąc po ludzku kontrola/samokontrola.
Trudne. Bo któż z nas lubi być kontrolowany, i to jeszcze przez samego siebie? Nieodzowne. Pocieszeniem może być jednak fakt, że w pewnym momencie staje się przyzwyczajeniem.
Całkiem przyjemne… Gdy zaczynamy dostrzegać efekty… Po jakim czasie? Nie odpowiemy… Podejmowaliśmy różne próby walki z naszym tłuszczem, bezskutecznie katowaliśmy się na różne sposoby – i nic. I wtem, ni z tego, ni z owego – efekty przeszły same siebie. I jesteśmy przekonani, że ta prawidłowość może dotyczyć absolutnie każdego kandydata na chudzielca, który chwilowo ma nadwagę lub jest otyły… (Dla nas ta chwila trwała odpowiednio 20 -40 lat). Trzeba być cierpliwym.
Wróćmy jednak do narzędzi monitorowania naszej dietki. Krótki przegląd:
Przede wszystkim trzeba się od-ważyć. Od-ważyć, czyli włazić na wagę. I jeszcze notować wyniki…. A zatem pierwszym instrumentem jest waga. Zaczęliśmy stosować, początkowo bez wielkiego entuzjazmu, w miarę upływu czasu jednak coraz chętniej…
Z innych narzędzi tortur, oprócz ważenia, poddawaliśmy się kontroli częstotliwości posiłków i jadłospisu. Zwracając uwagę na zawartość naszego talerza, pilnowaliśmy, co akurat przy odchudzaniu jest dość oczywiste, by nie było na nim dań tłustych, smażonych na głębokim tłuszczu, o niebotycznym IG. Jednocześnie, ze wszystkich sił swoich, Ela urozmaicała menu…. Bez szczegółowych rozpisek, tygodniowych planowań itp.  (chodziło z grubsza o to, by nie nadużywać składników podnoszących poziom glukozy, a także, by nie umrzeć z nudów, jedząc przez cały tydzień np. mizerię lub schab duszony z warzywami). W tej chwili jeszcze trudniej mówić o jakimś skrupulatnym monitorowaniu posiłków, bo wprowadzone zmiany są już naszym nawykiem. I nawet nie spostrzegliśmy, kiedy tak się stało. Wcześniej nie wiedzieliśmy, że dania smażone, panierowane, tłuste  niekoniecznie są smaczne, a zapach smażonego oleju, smalcu, margaryny czy masła – niekoniecznie przyjemny. Albo raczej wydawało nam się, że jest inaczej. Szybko jednak zostaliśmy znanymi amatorami ryb gotowanych, duszonych mięs, rozmaitych surówek i gorzkiej czekolady. Okazało się, że ten element monitoringu diety wbrew pozorom bywa dość łatwy do zaakceptowania i stosowania. Wiemy jednak, że może być inaczej i z tego właśnie powodu go wymieniamy.
Zdecydowanie więcej uwagi musieliśmy poświęcić kontroli regularności posiłków. Tu do pokonania były wieloletnie przyzwyczajenia. Jadać regularnie, mniej a częściej, w miarę o stałych porach… Mantra. Wpierw o tym obowiązku przypominał zegarek, potem matka – natura.
Naprawdę szybko można się nauczyć odbierania sygnałów organizmu, że warto coś przekąsić. Problem w tym, by były to stałe pory, a nie wynikające z zachcianek podjadania. Sam organizm też jest bardzo pojętny pod tym względem, bardzo łatwo wpada w stały rytm i dyskretnie, we właściwej porze przypomina o swoich potrzebach.
Niektóre metodologie odchudzania sugerują konieczność liczenia kalorii. Od razu podziękowaliśmy pięknie i do dziś nigdy tego pieroństwa nie odliczamy.
Bo tak naprawdę, to wszystko jedno, czy człowiek schudnie w tydzień 10 dekagramów czy  2 kilo. Ważne, by odbywało się to systematycznie i adekwatnie do indywidualnych możliwości dostosowawczych organizmu. Konieczność wyliczania, dodawania, odejmowania jest czynnikiem odstraszającym, ale zupełnie niekoniecznym (tak nam się przynajmniej wydaje i – o zgrozo, udało nam się to potwierdzić własnym przykładem zresztą). Wyjątek oczywiście stanowią sytuacje, warunkowane utrzymywaniem odpowiedniego poziomu insuliny. I wtedy nie ma zmiłuj. Liczyć wypada, jeżeli nie chce się przedwcześnie leżeć na pastwiskach niebieskich. A zatem Wielkie Odliczanie jest nieodzowne jedynie przy ostrej diecie glikemicznej, połączonej z koniecznością zażywania insuliny – nie zaś przy „zwykłym” odchudzaniu. Aczkolwiek narzędzie kontroli poziomu glukozy -glukometr też jest obecne – stosuje je tylko Darek.No i jeszcze lustro… Jednak nie do napawania się swym widokiem, a głównie do sprawdzania stanu skóry. Lustro,  które zwłaszcza dla panów może być instrumentem równie uciążliwym jak waga – jest doskonałym jej uzupełnieniem. Zwłaszcza, gdy wskazówka wagi zaczyna coraz wyraźniej przesuwać się w dół. I gdy odbywa się to szybko.
             (Dzięki uprzejmości właścicieli Gościńca Ostoja w Lubieszewie).

Wpierw nie dowierzamy, potem wpadamy w euforię i bardzo łatwo możemy wówczas zapomnieć że nasza skóra nie jest z lycry, nie dostosowuje swego kształtu i rozmiaru, wręcz przeciwnie – z reguły nie nadąża za tempem ubytku tkanki tłuszczowej – stąd i może sprawiać wrażenie rozciągniętej, zacząć zwisać, niczym nawis inflacyjny. Przy dużej redukcji wagi – raczej nieuniknione, możliwe jednak do zminimalizowania… Trzeba jednak wpierw te zmiany wychwycić… A jak to zrobić lepiej, jak nie przy pomocy lustra?
               (Dzięki uprzejmości właścicieli Gościńca Ostoja w Lubieszewie)

I to właściwie cały monitoring od-ważnej diety. Straszne?

powrót do „Dieta”

 

Gliniany Garnek – pęczak z warzywami

Do sporządzenia tej potrawy niezbędny jest gliniany garnek, który może być używany w piekarniku. Taki garnek nabyłam kilka lat temu podczas pobytu w Bułgarii, można jednak jednak je zakupić drogą elektroniczną. Znalazłam niedawno witrynę sklepu internetowego oferującego oryginalne garnki bułgarskie różnej wielkości w cenach ok. 80 -100 zł.

4 porcje
Składniki:
1 szklankakasza pęczak lub orkiszowa
2 - 3 szt.marchewka
1 - 2 szt.pietruszka korzenna
1/2 szt.korzeń selera
1 - 3 szt.pasternak
1 szt.por - część jasna od korzenia
1 - 2 szt.cebula
2 - 3 szt.papryka
1 szt.cukinia - (opcjonalnie, w sezonie) dodajemy na końcu
1 kostkabulion warzywny
pieprz grubo mielony
Sposób przygotowania:
Rozpuszczamy kostkę bulionową w szklance gorącej wody.
Na dno garnka wsypujemy kaszę, zalewamy gorącym bulionem
pokrojoną w paski (lub kostkę) paprykę układamy na warstwie kaszy, następnie - pokrojone w paski marchewkę, seler, pietruszkę, pasternak oraz cebulę - pokrojoną w talarki lub ósemki, a także por, pokrojony w talarki.
Całość wstawiamy do piekarnika, ustawionego na 170 - 180 stopni C- i z funkcją termoobiegu lub "góra - dół".
Po ok. 40 - 45 min. sprawdzamy miękkość warzyw
( powinny być półtwarde) i dodajemy cukinie, pokrojone w półplasterki.
Garnek pozostaje jeszcze w piekarniku przez 15 - 20 min., tak aby warzywa były al'dente.

Gotowe. Smacznego.

Gorace dania – jarskie

Leczo paprykowo – cukiniowe

4 porcje
Składniki:
3-4 szt.papryka -czerwona, zielona, biała, żółta (tak, by było kolorowo)
2-3 łyżki olej z pestek winogron
2 szt.cebula
2 szt.cukinia
2-3 szt.pomidory (mogą być pomidory z puszki)
2 łyżkikoncentrat pomidorowy
przyprawy: pieprz, odrobina soli
Sposób przygotowania:
papryki - kroimy w paski lub w kostkę
Rozgrzewamy olej na głębokiej patelni, wrzucamy papryki
i lekko obsmażamy, nie dopuszczając do zarumienienia
Podlewamy wodą, zakrywamy pokrywką
i dusimy chwilę na wolnym ogniu
cebule - kroimy w półtalarki i dodajemy do papryki
Kiedy papryka i cebula (po ok. 15-20 min.) stają się miękkie (lecz nie rozgotowane) - dorzucamy pokrojone pomidory (lub pomidory z puszki)
Pokrojoną w półplasterki cukinię układamy na pomidorach
i dusimy ok. 20 min. (woda nie może wyparować - w razie konieczności podlewamy)
Leczo mieszamy, doprawiamy, dodajemy koncentrat, mieszamy ponownie


Gotowe. Siadamy i zajadamy. Smacznego.

Gorące dania – jarskie

 

Nordic walking

Pomimo że zapałaliśmy dość niespodziewaną, choć nieco wymuszoną miłością do siłowni – przecież nie mogliśmy przebywać tam codziennie. Takimi wyczynowcami zdecydowanie nie jesteśmy.
Stąd pojawiła się konieczność wymyślenia sobie dodatkowego zajęcia ogólnosportowego, możliwego do uprawiania w warunkach miejskich, podczas urlopu lub wypadów weekendowych – i stosownego do naszych możliwości.
Bieganie odpadło w przedbiegach. Przeciwwskazaniem okazał się kręgosłup Eli, dodatkowym powodem – lenistwo Darka i jego wrodzona powolność, wykluczająca wszelkie szybkości.
Pływanie? Niekoniecznie lubimy baseny, poza tym Elżbieta nie powinna pływać stylem klasycznym, a niestety najbardziej lubi poruszać się w wodzie jak żabka… Daliśmy więc spokój.
Inne sporty, takie jak himalaizm i wspinaczka skałkowa,  jazda konna, krykiet, latanie precyzyjne balonem, triathlon, survival również odpadły, powiedzmy, ze względu na konieczność dojazdów lub problem z przechowywaniem sprzętu w komórce  :).
Nawet wypraw rowerowych nie mogliśmy zaakceptować, choć w pierwszej chwili wydały się nęcące. Wspomniany kręgosłup i wstrząsy roweru na wybojach, wertepach, dziurach w asfalcie i innych przeszkodach terenowych – nie są zbyt dobrym połączeniem. Trochę przerażało Elżbietę, zwłaszcza że prowadzący ją lekarz-ortopeda oraz rehabilitanci zwracali uwagę na potencjalne skutki, które zwłaszcza dla odcinka lędźwiowego niekoniecznie muszą być prozdrowotne.
Siłą rzeczy na placu boju pozostał jedynie nordic walking. Rekomendowany przez ortopedę i fizjoterapeutów Eli okazał się całkiem przyjemnym zajęciem.
Nie wymaga ekstra przygotowanych tras, można go uprawiać o dowolnej porze, nawet w najbliższym sąsiedztwie – choć oczywiście marsze po lesie czy parku są o niebo przyjemniejsze.

Właśnie, marsze. Powinniśmy o tym pamiętać, jeśli chcemy by nw miało jakiś wpływ na stan naszego zdrowia (i kondycję).

Tuptanie drobnym kroczkiem, skupianie się na plotkowaniu i dyskretne machnięcie kijkiem od czasu do czasu, gdy sobie o tym przypomnimy – raczej nie ma wielkiego sensu i niczego nie poprawi.
Nie mamy tu rzecz jasna na myśli zawodników w podeszłym wieku, ani osób po przebytych urazach i zabiegach ortopedycznych. To naprawdę fajny i budujący widok, gdy taki człowiek, pomimo trudności, zapewne nawet i bólu, jest w stanie się przemóc i podjąć wysiłek, zwłaszcza że nordic jest coraz bardziej cenioną formą rehabilitacji, poprawia koordynację ruchów, wzmacnia mięśnie.
Marsze nordic walking wymagają nieco większego zaangażowania niż spacery, nie są jednak tak męczące jak bieganie, choć nieraz spocić się można (i jest to nawet wskazane).
Poza tym, nogi bolą znacznie mniej niż po tradycyjnym, długim spacerze, mimo że „z kijami” chodzi się szybciej, dalej – łatwiej też utrzymać stałe tempo i rytm ruchów.
Gdy zaczynaliśmy łazić z kijkami, dominującym widokiem były zagadane koleżanki-sportsmenki, chodzące parami, drobnym kroczkiem, propagujące styl japoński (często bywały obute w japonki) z kijami sięgającymi mniej więcej do wysokości uszu, wleczonymi głównie po to, żeby podkreślić sportowy charakter przechadzki. O żadnej skoordynowanej pracy kijkiem nie można było nawet mówić. Dziś jest nieco inaczej:  coraz więcej osób maszeruje szybszym tempem, pracuje kijami. Znacznie częściej spotykamy mężczyzn, a nawet – co szczególnie cieszy – całe rodziny. Następnym etapem rozwoju nw zapewne będzie narastająca moda, postępująca komercjalizacja: jakieś imprezy masowe, mistrzostwa świata, Europy, kraju, puchary, teamy, sponsorzy i coraz większa kasa… Do zarobienia i wydania… A my sobie będziemy sobie chodzić po górkach, wzdłuż brzegów jezior, lasami
relaksując się ciszą oraz pięknem krajobrazu
i mając cichą nadzieję, że nordic walking nie zatraci do końca swojego rekreacyjnego charakteru zabawy dobrej dla wszystkich.

Piramida zdrowego żywienia

Zanim przekonaliśmy się, że to całkiem przydatne narzędzie poskramiania kilogramów musieliśmy pokonać kilka meandrów i pułapek logicznych, na które natknęliśmy się tuż po rozpoczęciu naszej wyprawy do wnętrza piramidy.
”Zdrowe żywienie”… Jak to pięknie brzmi. Zdrowe żywienie polega zapewne na jedzeniu zdrowej żywności.  Doszliśmy zatem do pierwszej rafy: czy takie zjawisko jak zdrowa żywność we współczesnej przyrodzie w ogóle zachodzi? W dobie powszechnej pogoni za obniżeniem kosztów wytwarzania, zwiększania sprzedaży etc. etc? W epoce fosforanów, azotanów, superfosfatów, sterydów dla kurczaków i antybiotyków, tudzież wszelkich wzmacniaczy, utrwalaczy, dymów wędzarniczych, barwników spożywczych?
Przecież nawet ryby morskie, niegdyś bezwarunkowo uznawane za bardzo zdrowe, są ponoć nafaszerowane rtęcią z zanieczyszczonych wód, a poczciwy, swojski szczypiorek z działki – podczas okresu wegetacji narażony na kwaśne deszcze, pyły zawieszone i temu podobne okropieństwa… Dodajmy do tego reminiscencje radosnej twórczości niektórych producentów – dodawanie do wędlin soli drogowej, bo tańsza, rekultywacja płynem Ace, czy innym Javoxem zielonych niczym wiosenna trawa, zapleśniałych szynek i kiełbas, żeby wyglądały prawie jak nowe itd. itp.,
Pierwsze wnioski nie były więc zbyt budujące. Zdrowa żywność… najpewniej na Marsie, ale pod warunkiem, że tam dolecimy, przeżyjemy i cokolwiek wyhodujemy… Na szczęście pojawiła się zbawienna refleksja, że takie myślenie jest krokiem milowym do zachowania status quo, nic nierobienia. Skoro więc nie można przed zchemizowaną  żywnością uciec, można przynajmniej minimalizować jej działanie poprzez czytanie etykiet i odpowiedni dobór produktów. I tu piramida zdrowego żywienia mogła okazać się całkiem pomocna, bo według definicji obejmuje uporządkowane, zhierarchizowane grupy artykułów żywnościowych (wraz z zalecanymi porcjami), które powinny tworzyć nasz dzienny jadłospis.
W odróżnieniu od piramidy Cheopsa nie pochodzi ona z czasów zbyt zamierzchłych – pierwsze koncepcje pojawiły się bodaj w latach 80-tych lub 90-tych XX w.  i były stale modyfikowane, co niestety okazało się dla nas drugą rafą. Czy wierzyć entuzjastom i uznać, że owe zmiany to efekt rozwoju naukowego w oparciu o wyniki badań? Czy raczej przychylić się do opinii sceptyków (których zresztą wcale nie jest tak mało) twierdzących, że przyczyn zmian należy szukać raczej w poczynaniach wszelkiej maści lobby producentów żywności, a nie w efektach jakiejkolwiek działalności badawczej. Cóż, można było nabrać niejakich wątpliwości…  Jednak z pomocą przyszły nam nauki wyniesione jeszcze z dzieciństwa, z czasów edukacji bodaj w szkole podstawowej: jarzyny i owoce są zdrowsze od produktów mącznych, chude mięso od tłustego, najbardziej szkodliwy jest nadmiar cukru. Przypomniała się też często bezskutecznie wpajana zasada, że ruch na świeżym powietrzu to samo zdrowie… I jeżeli przyjrzeć się piramidzie zdrowego odżywiania – okazuje się, że wymienione zasady mają w niej pełne odzwierciedlenie. A czy zaleca się częstsze spożywanie fasoli niż szpinaku ma znaczenie drugorzędne.
I tak kolejna pułapka została pokonana… Już bez przeszkód można było przyjrzeć się koncepcji zdrowego odżywiania i ją zastosować.
Analizę zawartości piramidy prowadzimy od podstawy do wierzchołka (od dołu do góry), przy czym artykuły wymienione na niższych poziomach piramidy można spożywać bez ograniczeń lub bardzo często, zaś im bliżej wierzchołka – tym rzadziej.
W modelu piramidy (opracowanej przez zespół Willetta), który w dużej mierze wykorzystaliśmy jako wzorzec, zagadnienia związane z żywieniem wcale nie rozpoczynają się na pierwszym, tym najniższym, najważniejszym poziomie. Podstawę piramidy stanowi bowiem aktywność fizyczna, która do skonsumowania na podwieczorek raczej się nie nadaje. Aktywność fizyczna… Nie chodzi oczywiście, żeby wyrywać kilkusetkilogramowe ciężary, uczestniczyć w zawodach triathlonu lub biegach maratońskich, walczyć jak lew na siłowni 26 godzin na dobę – w zupełności wystarczy półgodzinny, dość energiczny spacer, w miarę systematyczny (my sobie chodzimy na kije).
Tak jak w przypadku wskazań indeksu nie podeszliśmy do zagadnienia bezkrytycznie. Zastosowaliśmy drobne modyfikacje, dostosowując model żywienia do swoich upodobań, zachowując jednak najważniejsze założenia. W skrócie wygląda to mniej więcej tak:

poziom Iaktywny tryb życiarealizujemy bez zastrzeżeń, uznając go za integralny komponent skutecznej diety
poziom IIprodukty pełnoziarniste, (pieczywo, mąki, kasze), tłuszcze roślinnePełnoziarniste pieczywo, mąki, kasze (gł. gryczaną, jęczmienną) - bez ograniczeń; tłuszcze roślinne - olej z pestek winogron i olej lniany, całkowicie ignorujemy olej sojowy, rzepakowy i kokosowy; podobnie rzecz ma się z margarynami: jak już, wykorzystujemy je przy pieczeniu ciasta; do smarowania pieczywa – nie używamy nigdy; o bardzo zdrowych mixach nawet nie myślimy - do smarowania pieczywa konsekwentnie i z upodobaniem używamy masła
poziom IIIwarzywa i owoce (owoce dozwolone 2-3 razy dziennie)przy doborze warzyw i owoców kierujemy się ogólnymi wskazaniami IG – i to jest główne ograniczenie.
poziom IVrośliny strączkowe i orzechygoszczą na naszym stole 2-3 razy w miesiącu, czyli zdecydowanie rzadziej niż zalecane 2-3 razy dziennie
poziom Vprodukty mleczne lub suplementy wapnia Mniej więcej przestrzegamy zaleceń (1-2 razy dziennie); jednak – zwłaszcza po wysiłku fizycznym raczymy się nimi częściej
poziom VIczerwone mięso, białe pieczywo, makarony, ryż (zalecane jak najrzadsze spożycie).Z białego pieczywa zrezygnowaliśmy; czerwone mięso zjadamy 1-2 razy w tygodniu (ale duszone – nigdy smażone, no i bez panierek); natomiast ryż i makarony ( po 2 czasem i 3 razy w tygodniu)- odmiany o najniższym możliwym IG


Do tego dodajmy jeszcze słodycze i alkohole, artykuły uchodzące za niezdrowe…A my sobie nieco rozrabiamy, jedząc codziennie coś słodkiego. Jest to gorzka czekolada, sezamki, miśki – żelki, ewentualnie sorbety lub lody – gdy temperatura otoczenia na to pozwala, ciasto Elżbiety lub herbatniki. Zrezygnowaliśmy z czekolad mlecznych, nadziewanych, ciastek (zwłaszcza z ciasta francuskiego i tortowych , ciast przekładanych słodkimi kremami, alkoholizowanych). Koneserami alkoholi od lat raczej nie jesteśmy. Odkąd zmieniliśmy  styl odżywiania, pijemy je jeszcze rzadziej – głównie wina, do obiadu lub podwieczorku.
Czy wspomniane gdzieś we wcześniejszych artykułach zbyt obszerne skarpetki to efekt dostosowania menu do zasad piramidy i wymogów IG?  Z pewnością nie tylko. Znowu wypada zwrócić uwagę na wielkość porcji i równomierność posiłków(wciąż uważamy, że to klucz do skutecznego schudnięcia). Przy czym równomierność to nie to samo, co regularność. Wszak Darek w czasach gdy chadzał po świecie w charakterze kuleczki, odżywiał się bardzo regularnie: przepisowe min. 5 posiłków, i to dzień w dzień o tej samej porze… Tyle tylko, że był to czas od godziny 17.-18. do 22.-23., zaś porcje mogły zwalić z nóg słonia… Więc nic dziwnego, że tył sobie w spokoju ducha, również niezwykle regularnie… A wystarczyło tylko zmniejszyć porcje i rozszerzyć pory posiłków na cały dzień. Mniej więcej w równych odstępach…